Cagliari Calcio'nun unutulan Avrupa serüveni (1993-1994)

 

1988-1989 sezonu seri C şampiyonu olan Cagliari’nin 5 yıl içinde Uefa kupası finalinin eşiğine kadar gelen bir ada takımı olduğu bu kısa dönem başarısı genellikle pek bilinmez. Nüfusu yarım milyondan az bir ada şehrinin takımı olan Cagliari Calcio’nun 90’lı yıllardaki çıkışı, mütevazi bir takım için ilginç ve bilinmeyen hikayeler barındırıyor.

Akdeniz’in Sicilya’dan sonraki en büyük adası olan Sardinya’nın futbol takımı Cagliari Calcio,1920 yılında kuruldu.1929 yılına kadar bölgesel bir lig olarak oynanan Seri A, daha sonraki yıllarda ulusal lig olarak oynanmaya başladı. Yaklaşık 90 yıllık Seri A tarihinde Cagliari, 41 sezon Seri A’da,  29 sezon Seri B’de ve 14 sezon Seri C’de yer almıştır. Takım,1969-1970 sezonunun Seri A şampiyonu (Scudetto) olmuştur. 2003-2004 sezonu Seri B şampiyonu olan takım, sonuncusu 1988-1989 sezonu olmak üzere 3 kere Seri C şampiyonu olmuştur.  

1990-1991 sezonunda Seri A’da mücadele etmeye hak kazanan Cagliari, dünya futbolunun ünlü isimlerinden Uruguaylı Enzo Francescoli’yi kadrosuna katarak dikkat çekmiştir. Pele’nin tüm zamanların en iyi 125 oyuncusu listesinden yer alan ve aynı zamanda Zinedine Zidane’nın kendi gelişiminde örnek aldığını belirttiği bir dünya yıldızını henüz alt kümeden Seri A’ya çıkmış küçük bir kent takımının transfer ediyor olması dikkate değerdir.

Kulübü 1988’den 1991 yılına kadar Cladio Ranieri’nin çalıştırdığı unutulmamalıdır. Takım, İtalyan oyuncu ağırlıklı bir kadrodan oluşurken diğer 2 yabancı oyuncu da Uruguaylı Daniel Fonseca ve Jose Oscar Herrera gibi milli oyunculardır. Fonseca, ilerleyen yıllarda Juventus’un kadrosunda yer alacaktır. Caglilari’nin transfer politikasında yer alan Latin Amerikalılar, takımın kısa dönemli (1992-1994) başarısında etkili olmuştur.

Cagliari, Seri A’ya çıkmasından sonraki sezonunu küme düşme hattının hemen üstünde 14. sırada bitirmiştir. Teknik direktör değişikliğine giden takım, yaşlı kurt Carlo Mazzone’ye emanet edilmiş ve sonraki sezonu da 13.sırada tamamlamıştır. 1992 yılında takıma önemli isimler katılmıştır.  İlerleyen yıllarda Roma ve İnter’de göreceğimiz sağ açık Francesco Morieo, Lazio’nun demirbaş oyuncusu olarak akıllarda kalan G.Pancaro ve Belçika milli takımında oynayan Brezilya doğumlu forvet Luis Oliveira takıma katılmıştır.  Juventus teknik direktörlüğünden tanıdığımız Massimiliano Allegri ise defansif orta saha oyuncusu olarak Pescara’dan 2.5milyon liretlik bir bedelle Cagliari’nin kadrosunda yer almıştır. Takımda göze çarpan diğer oyunculardan Panamalı golcü Junior Dely Valdes,1993-1994 sezonunda gösterdiği başarılı performans ile kariyerinin zirvesi diyebileceğimiz PSG’ye transfer olmuştur. İnter’den gelen Gianfranco Matteoli ise takımın yaratıcı 10 numarasıdır. Kaleci Valerio Firoi ise Cagliari macerasından sonraki yıllarda Milan’a transfer olmuştur.                                                        

Takım, 1992-1993 sezonunu 6.sırada tamamlamış ve Uefa Kupası’na katılmaya hak kazanmıştır. Şampiyon Milan’dan sonra en az gol yiyen ekip Cagliari’dir. Beraberliğin rekor seviyede olduğu bir sezon olması bakımından da ilginç bir sezondur. Zira, 18 takımın, 12’sinin berberlik sayısı 10 ve üzeridir. Milan, 50 puanla şampiyon olurken Cagliari, 37 puan toplamıştır. Bu sezon Cagliari evinde Juventus ile 0-0, Milan ile evinde 1-1 ve İnter ile 0-0 berabere kalmıştır. Evinde Roma ve Napoli’yi 1-0 yenen Cagliari, Lazio deplasmanından 2-1’likgalibiyetle dönmüştür.   

1993-1994 Uefa kupası’nda yarı finale bu başarılı kadrosu ile ulaşan Cagliari’de teknik direktörlük görevine kısa bir süre Luigi Radice getirilmiş, daha sonra yerini Bruno Giorgi’ye bırakmıştır. Radice’nin‘Zona Mista’ isimli yeni taktik anlayışının Trapattoni ile geliştiği bu dönem, bu taktik
anlayışın Cagliari’ye gelişi olarak yorumlanabilir. Bu anlayış, 10 oyuncunun yer değiştirebildiği ve mevkilerine çakılı kalmayan, sürekli hücum düşünen ve boşlukların diğer oyuncu tarafından doldurulduğu bir takım organizasyonu olarak kabul ediliyor. Benzer bir taktiksel gelişme Sacci’nin Milan’ında görülmüş ve başarının sebepleri arasında gösterilmiştir. İtalya’da takımlar az gollü maçlar oynarken Avrupa kupalarında bol gollü maçlar oynaması da dikkat çeken bir başka konudur.

Bruno Giorgi idaresindeki Cagliari, 1.turda Dinamo Bükreş’e deplasmanda 3-2 mağlup olmuştur. Rumen takımında Moldovan 2 gol atarken Cagliari’nin golleri Dely Valdes ve Prunea’dan (kk) gelmiştir. 2. Karşılaşmada Firicano’nun yaptırdığı penaltıyı kaptan Matteoli gole çevirmiştir. Hızlı sağ açık Moriero’nun asistini gole çeviren Oliviera ile skor 2-0 olmuştur. Herrera’nın 70. dakikada kırmızı kart görmesine rağmen Cagliari, 2.tura çıkmış ve Trabzonspor’un rakibi olmuştur.

İlk maç, Avni Aker’de oynanmış ve Hami’nin köşe vuruşunda Orhan Çıkrıkçı, güzel bir kafa golü ile takımını 1-0 öne geçirmişti (Dk27). Cagliari, karşılaşmanın geri kalanında baskın bir oyun ortaya koymuş ve ev sahibi, skoru korumaya oynamıştır. 90.dk da ofsayt tartışmaları altında Dely Valdes topu ağlara göndermiş ve karşılaşma 1-1 bitmiştir.             

Rövanş maçı yoğun yağış altında oynanmıştır. İlk yarıda Cagliari, baskın bir oyun oynamış ve bir şutu çizgiden çıkarılmıştır.  Hami’nin bir şutunun direkten dışarı çıktığı karşılaşmada özellikle 2. yarıda yoğun yağış yüzünden sahanın belli yerlerinde top sekmemiştir. Bu şartlarda oynanan karşılaşma 0-0 sonuçlanmış ve Cagliari, 3.turda Belçika’nın Mechelen takımına rakip olmuştur.

Kasım ayında ve yer yer karlı zeminde oynanan ilk maçta Cagliari, kaptan Matteoli’nin klas golüyle öne geçmiştir. 5 dakika sonra Czerniatysnksi’nin golüne engel olamayan Cagliari, 80. dakida da Oliviera ve 87’de Pusceddu ile galibiyete (1-3) ulaşmıştır. Dikkat çeken nokta Cagliari’nin sürekli rakip savunmanın arkasına sarkan oyuncular üzerinden golleri bulması ve rakip savunmayı hazırlıksız yakalamasıdır. Dünyaca ünlü Belçikalı kaleci Michel Predu’homme’un kalesini koruduğu Mechelen, İtalya’daki maçta Allegrini’nin ve Firicano’nun gollerine engel olamadı. Toplamda 5-1 ile Cagliari, Uefa kupası çeyrek finalinde Juventus’a rakip oldu.

1992-1993 sezonunun Uefa kupası sahibi Juventus, kadrosunda R.Baggio, A.Möller ve Ravanelli gibi yıldızlara sahipti. Karşılaşmaya hakim olan Juventus, birçok fırsatı harcarken Cagliari, Dely Valdes ile 60. dakikada fırsatçılığını göstermiş ve kendi evinde Juventus’u 1-0 yenmiştir. Mart 1994’te oynanan rövanş maçına Juventus hızlı başlamış ve Dino Baggio   ile 1-0 öne geçmiştir. Cagliari, 33. dakikada duran toptan Firicano ile eşitliği sağlamıştır. Bu dakikadan sonra oyuncular arasında zaman zaman gerginlik yaşanmıştır. Juventus’un Alman oyuncusu Jurgen Kohler, (35.Dk) kırmızı kart ile oyun dışı kalmıştır. Karşılaşmanın 60.dakikasında savunmanın arkasına sarkan Olivera, tabelayı 1-2 yapmıştır. Trapattoni’nin Del Piero hamlesi de sonuç vermeyince toplamda 3-1’lik sonuç ile Cagliari, Uefa kupası yarı finalinde Inter’in rakibi olmuştur.

1993-1994 sezonu UEFA Kupası’nda 8 golle gol kralı olan Bergkamp, kaleci Zenga, tecrübeli milli oyuncu Bergomi ve yaratıcı Ruben Sosa gibi yıldız oyuncuları barındıran Inter, ilerleyen yıllara kıyasla daha mütevazi bir kadroya sahipti. 7. dakikada Fontolan, Inter’i öne geçirse de 11. dakikada Allegri’nin pasını gole çeviren Oliviera, skoru 1-1’e taşımıştı. Inter, 2 numaralı gol ayağı Ruben Sosa 1-2 ile öne geçse de 62. dakikada oyuna giren yedek forvet Criniti, skoru 2-2 yapmıştır. Dely Valdes, Oliviera ve Criniti gibi 3 golcü ile oynamasına rağmen Cagliari, 3. golü solak savunmacı Pancaro ile bulmuş ve 3-2’lik sonuçla karşılaşma sonunda halkı sokaklara dökmüştür.

Nisan 1994’de G.Meazza’da oynanan 2. karşılaşmada Cagliari’li Marco Sanna’nın ceza sahasına yapılan ortaya eli ile müdahale etmesi sonucu topun başına geçen Bergkamp, Uefa Kupası’nda ki 8.golünü Cagliari ağlarına gönderiyordu. (Dk37) 2. yarıya Bergkamp’ın yaratıcılığı ile damga vuran İnter, Berti (dk54) ve Jonk’un (dk63) golleri ile skoru 3-0’a getirerek Uefa Kupası finaline yükselmişti. Inter, o sezon Seri A’yı Cagliari’nin arkasında 13. sırada, düşme hattının 1 puan üstünde bitirmiş olmasına rağmen Uefa Kupası’nı 2. kez müzesine götürmüştür.

Cagliari’nin Uefa serüveninde en önemli katkı yabancı oyuncularından ve altyapısı Milan ve Lazio olan oyuncularından gelmiştir. Yabancı oyuncularını Güney Amerika’dan seçen Cagliari, ilerleyen yıllarda bu oyuncuları daha büyük takımlara satma fırsatı yakalamıştır. Benzer durum kadrosundaki genç İtalyan oyuncular içinde geçerlidir. 90’lı yıllarda mütevazi kadro ile kısa dönemli başarı elde eden Cagliari, aslında transfer başarısı ve kadro kurulumunun önemini ortaya koymuş ve bugüne bir mesaj vermiştir.

KORAY ESER